Guyana,ấtngờđấtnướccókinhtếtăngtrưởngnhanhnhấtthếgiớnhảy dây giảm cân một quốc gia ở Nam Mỹ với dân số khoảng 800.000 người, được dự đoán sẽ tăng trưởng 38% vào cuối năm nay - một tốc độ "cực kỳ nhanh", theo dự báo tổng sản phẩm quốc nội (GDP) gần đây của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF).
Guyana ghi nhận mức tăng trưởng GDP 62,3% vào năm 2022, cao nhất thế giới, theo IMF.
Tuy nhiên, không phải chỉ IMF nhận ra xu hướng này. Ông Andrew Trahan thành viên của BMI, một đơn vị nghiên cứu của Fitch Solutions (Mỹ), cũng có quan điểm rằng "Guyana sẽ chứng kiến sự tăng trưởng bùng nổ trong năm nay".
Ông kỳ vọng GDP thực tế ở Guyana sẽ tăng khoảng 115% trong 5 năm tới. "Mức độ chính xác của mức tăng [phụ thuộc] vào việc sản xuất dầu bổ sung được tiến hành nhanh như thế nào", ông nói thêm.
BMI dự đoán sản lượng dầu ở Guyana sẽ tăng từ khoảng 390.000 thùng/ngày trong năm nay lên hơn 1 triệu thùng/ngày vào năm 2027 khi các mỏ ngoài khơi mới được khai thác.
Bên cạnh việc tăng cường sản xuất dầu nhờ mỏ dầu thứ ba sắp đi vào hoạt động, tăng trưởng trong lĩnh vực phi dầu mỏ của Guyana cũng được thúc đẩy nhờ đầu tư vào giao thông vận tải, nhà ở và huy động vốn nhân lực. Báo cáo của IMF nhấn mạnh rằng các lĩnh vực nông nghiệp, khai thác mỏ và khai thác đá của Guyana cũng đang hoạt động tốt.
Tuy nhiên, điều này cũng kéo theo những rủi ro lớn. Theo thời gian, giá dầu sẽ khá biến động và cuối cùng sẽ ở mức thấp. Đó là lý do tại sao việc đa dạng hóa nền kinh tế của Guyana là cực kỳ quan trọng.
Đài CNBC dẫn lời chuyên gia Valerie Marcel tại tổ chức nghiên cứu Chatham House (Anh) nhận định quỹ đạo tăng trưởng tích cực sẽ tiếp tục ở Guyana, nhưng điều đó sẽ phụ thuộc vào sự ổn định chính trị của đất nước và giá dầu cao.
"Theo thời gian, giá dầu sẽ khá biến động và cuối cùng sẽ ở mức thấp. Đó là lý do tại sao việc đa dạng hóa nền kinh tế của Guyana là cực kỳ quan trọng", Marcel nói.
Bà cảnh báo, giống như bất kỳ quốc gia phụ thuộc vào doanh thu từ dầu mỏ nào, Guyana đang đối mặt với rủi ro - đặc biệt là tham nhũng và căn bệnh Hà Lan.
"Căn bệnh Hà Lan" là một thuật ngữ kinh tế đề cập đến những tác động tiêu cực phát sinh từ sự phát triển nhanh chóng do các nguồn tài nguyên mới được tìm thấy, gây tổn hại cho nền kinh tế rộng lớn.
Tương tự như vậy, BMI cũng nhận thấy những rủi ro chính trị đáng chú ý. Theo ông Trahan, Guyana là một quốc gia có lịch sử chia rẽ sâu sắc giữa người dân Guyana gốc thổ dân và người gốc Phi, đồng thời phải đấu tranh với nạn tham nhũng và tội phạm có tổ chức. Do đó, dòng lợi nhuận từ dầu mỏ có thể làm trầm trọng thêm sự chia rẽ.